13
جولای

آیا میتوان اظهارنامه مالیاتی ثبت نکرد ( تبصره ماده 100 )

در این مقاله به این سوال میپردازیم که آیا با توجه به تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم میتوان اظهارنامه مالیاتی ثبت نکرد و از جریمه های مالیاتی در امان ماند؟

مقدمه

به این سوال نمیتوان به طور کلی جواب بله یا خیر داد ولی در بعضی از حالات با توجه به تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم میتوان استثنا قائل شد.

بررسی تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم: تکالیف مؤدیان و وظایف اداره مالیات

قانون مالیات‌های مستقیم، یکی از ارکان اصلی نظام مالیاتی کشورهاست که به منظور تنظیم و اجرای اصول مالیاتی تدوین شده است.

در این میان، ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم ایران به‌ ویژه در تبصره‌های خود به مسایل مهمی همچون تکالیف مؤدیان و وظایف اداره مالیات پرداخته است. تبصره‌های این ماده به روشنی مسئولیت‌های مؤدیان و روش‌های اداره مالیات برای رسیدگی به تکالیف مالیاتی را مشخص می‌کنند.

در این مقاله، به بررسی تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم خواهیم پرداخت و نقش آن در فرآیند مالیاتی را تحلیل خواهیم کرد.

وظایف مؤدیان و اداره مالیات در تبصره ماده 100

تبصره 1 ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم به مسئله تسلیم اظهارنامه مالیاتی پرداخته و تأکید دارد که در صورت عدم تسلیم اظهارنامه توسط مؤدی در مهلت مقرر، اداره مالیات موظف است اظهارنامه را به مؤدی از طریق نامه ابلاغ کند. این اقدام به معنی فرصت دادن مجدد به مؤدی برای ارائه اظهارنامه مالیاتی است و نشان‌دهنده تعهد قانون به فراهم کردن فرصت برای مؤدیان در انجام وظایف مالیاتی خود است.

اگر مؤدی پس از ابلاغ اظهارنامه نیز به وظایف خود عمل نکند، طبق تبصره 2، اداره مالیات می‌تواند به استناد اطلاعات و مدارک موجود، اقدام به تعیین و مطالبه مالیات کند. این تبصره به اداره مالیات این اختیار را می‌دهد که در صورت عدم همکاری مؤدی، مالیات را به صورت برآوردی تعیین کرده و مؤدی را ملزم به پرداخت آن نماید.

تبصره 3 نیز به موضوع نواقص در اطلاعات و مدارک اظهارنامه مالیاتی می‌پردازد. بر اساس این تبصره، در صورتی که مؤدی اظهارنامه مالیاتی را در مهلت مقرر تسلیم کند، ولی اطلاعات ناقص باشد، اداره مالیات می‌تواند مالیات را بر اساس اطلاعات و مدارک موجود تعیین کند. این تبصره به معنای تأکید بر دقت و صحت اطلاعات مالیاتی ارائه شده توسط مؤدیان است و بیانگر این نکته است که حتی در صورت تسلیم اظهارنامه، نواقص اطلاعات می‌تواند به ضرر مؤدی تمام شود.

نتیجه گیری

تبصره‌های ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم به خوبی جنبه‌های مختلف فرآیند مالیاتی را مدیریت می‌کنند. از یک سو، به مؤدیان فرصتی برای تصحیح اشتباهات و نواقص می‌دهند و از سوی دیگر، به اداره مالیات اختیاراتی برای تشخیص و مطالبه مالیات در صورت عدم همکاری مؤدیان می‌دهند. این تبصره‌ها به وضوح نشان می‌دهند که سیستم مالیاتی ایران به دنبال ایجاد تعادلی میان حقوق و مسئولیت‌های مؤدیان و نهادهای مالیاتی است. از این رو، آشنایی با این تبصره‌ها برای مؤدیان و کارشناسان مالیاتی به منظور مدیریت بهینه تکالیف مالیاتی و بهره‌مندی از فرصت‌های قانونی اهمیت ویژه‌ای دارد.

آیا می‌توان اظهارنامه مالیاتی ثبت نکرد؟

ثبت نکردن اظهارنامه مالیاتی برای برخی از مودیان با شرایطی که در ادامه مقاله به ان میپردازیم ممکن است.

برای ان دسته از که مودیان پس از پایان مهلت مشخص شده اظهارنامه خود را ثبت نکرده اند اداره مالیات اقدام به تایین مالیات به صورت برآوردی و مؤدی را ملزم به پرداخت آن می

شرایط اصلی استفاده از تبصره ماده ۱۰۰:

  • مجموع فروش سالیانه صاحبان مشاغل تا ۱۰۰ برابر سقف معافیت مالیاتی باشد (حداکثر ۱۸ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۳)
  • عدم بدهی مالیاتی در سال‌های گذشته
  • ارائه درخواست تا پایان خرداد ماه سال بعد
  • فعالیت مجاز در چارچوب قانون مالیات‌های مستقیم
  • شرکت‌ها، موسسات و سایر اشخاص حقوقی نمی‌توانند از این تبصره استفاده کنند
  • صاحبان مشاغلی که از دستگاه‌های پوز فروشگاهی استفاده کرده‌اند

مؤدیان واجد شرایط با استفاده از این تبصره از ارائه اظهارنامه مالیاتی معاف می‌شوند، اما باید اسناد و مدارک خود را به مدت ده سال حفظ کنند و در صورت درخواست سازمان امور مالیاتی، مستندات لازم را ارائه دهند.

سقف تبصره ماده ۱۰۰ در سال ۱۴۰۳

سقف تبصره ماده ۱۰۰ برای سال ۱۴۰۳ (مربوط به عملکرد سال ۱۴۰۲) به شرح زیر است:

مجموع فروش کالا و ارائه خدمات صاحبان مشاغل در سال ۱۴۰۲ نباید بیشتر از ۱۰۰ برابر معافیت موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات‌های مستقیم باشد. با توجه به اینکه سقف معافیت مالیاتی سال ۱۴۰۲ مبلغ ۱۸۰ میلیون تومان تعیین شده است، سقف تبصره ماده ۱۰۰ برای سال ۱۴۰۳ برابر است با:

۱۰۰ × ۱۸۰,۰۰۰,۰۰۰ = ۱۸,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان (۱۸ میلیارد تومان)

به عبارت دیگر، صاحبان مشاغلی که مجموع فروش کالا و ارائه خدمات آنها در سال ۱۴۰۲ حداکثر ۱۸ میلیارد تومان باشد، می‌توانند از مزایای تبصره ماده ۱۰۰ در سال ۱۴۰۳ استفاده کنند.

اگر مبلغ مالیات برآوردی مورد قبول مودی نباشد چه میشود؟

در صورتی که مالیات تعیین‌ شده مورد قبول مودی نباشد، مودی مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی حداکثر تا ۳۱ خرداد ماه سال جاری است.

نتیجه گیری نهایی

ثبت و تسلیم اظهارنامه مالیاتی برای اشخاص حقوقی در ایران نه‌تنها یک وظیفه قانونی است بلکه بخشی از فرآیندهای مالیاتی منظم و قانونی به شمار می‌رود. بر اساس ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم و تبصره‌های آن، عدم انجام این تکلیف می‌تواند به تعیین مالیات به صورت برآوردی منجر شود. بنابراین، اشخاص حقوقی بهتر است به موقع و به‌ درستی نسبت به تکمیل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی خود اقدام کنند تا از پیامدهای منفی قانونی و مالی جلوگیری نمایند.